Sieć Wołoszańskiego

Sieć

Ostatni bastion SS

Bogusław Wołoszański

Wydawnictwo Wołoszański 2006

Powiem szczerze, iż po Sieci obiecywałem sobie dużo. Dla Bogusława Wołoszańskiego mam bardzo wiele szacunku i odnoszę wrażenie, że więcej zrobił dla tożsamości narodowej i upowszechniana prawidłowego pojmowania historii oraz zainteresowania społeczeństwa historią jako taką, niż całe rzesze polskich historyków, którzy mogą się pochwalić różnymi literkami przed nazwiskami, lecz absolutnie nie potrafią dotrzeć do szerokich rzesz odbiorców, o wpływie na rzeczywistość i ich spolegliwości wobec władzy nie wspominając. Sensacje XX Wieku to tytuł znany chyba każdemu w Polsce, a pewnie nieobcy dla wielu również za granicą. Produkcja na poziomie naprawdę światowym, tym bardziej iż raczej niskobudżetowa. Biorąc więc pod uwagę dorobek pana Wołoszańskiego, trzeba jasno powiedzieć , że na książkę się napaliłem. Co z tego wynikło?

Od razu napiszę, iż się okrutnie zawiodłem. Mamy bowiem oto powieść szpiegowską opartą na faktach, której akcja rozgrywa się pod koniec II Wojny Światowej. Głównym tematem jest walka wywiadów byłych aliantów o naukową i techniczną spuściznę po III Rzeszy. Wiąże się z tym sprawa ogromnych zasobów finansowych niemieckich koncernów oraz bogactw pochodzących z grabieży krajów podbitych, które zniknęły z hitlerowskich Niemiec przed upadkiem Hitlera oraz historia masowej ucieczki faszystowskich zbrodniarzy do Ameryki Południowej i USA. Tematyka fascynująca, ale niestety pióro nie to. Styl i maniera pisarska, przynajmniej taka, jaką widzimy w Sieci, nie porywa i w mojej ocenie zdecydowanie plasuje się poniżej określenia dobre rzemiosło. Wielka szkoda.

Kiedy myślę Wołoszański, zawsze kojarzę – Suworow. Ten drugi jako pierwszy skutecznie rozpoczął popularyzację na świecie swej wizji historii, według której za wybuch II Wojny Światowej odpowiedzialny był sowiecki komunizm, a swe wywody podpierał rzeczową argumentacją, wywodzeniem wniosków od faktów, szukaniem mechanizmów rządzących czasami, o których opowiadał. Jego dorobek pisarski obejmuje książki historyczne, powieści oparte na faktach oraz opowieści całkowicie fikcyjnie. Wołoszański prezentuje w swych programach telewizyjnych podobny styl dociekania, argumentowania i patrzenia na historię co Suworow, wzorem którego i on za spiritus movens II Wojny uznaje państwo radzieckie. Wołoszańskiego równie świetnie się ogląda, jak Suworowa czyta. Miałem więc nadzieję, iż i powieści Wołoszańskiego będą na podobnym poziomie, co w przypadku Suworowa. Niestety tak nie jest. Choć są równie interesujące, dają się we znaki braki warsztatu literackiego. Przynajmniej tak jest w przypadku tej książki. Mam nadzieję, iż inne są lepsze.

Czy nie najlepszy styl to duża wada? Nie. Gdyby chodziło tylko o wartości ściśle artystyczne, nie byłoby powodu, by po Sieć sięgać. Jednak wyznacznikiem tej książki jest treść. Opowieść o faktach wypełniona fikcją tam, gdzie faktów brakuje. Tego przecież czytelnicy u Wołoszańskiego szukają, a on im to zapewnia. Powieść przy tym nadaje się do poczytania, nawet do dobrego poczytania. Ze spokojnym sumieniem mogę więc ją polecić wszystkim, których interesuje ten intrygujący moment nie tak przecież dawnej historii. Nie tak dawnej, gdyż wciąż wszystkie mocarstwa wiele dokumentów trzymają w ukryciu klauzuli tajności uważając, iż mają one nadal moc wpływania na teraźniejszość

Wasz Andrew